Ook niet-belanghebbenden bij een bestemmingsplan, omgevingsvergunning en – soms ook – een natuurvergunning krijgen toegang tot de bestuursrechter, als zij een zienswijze tegen het ontwerpbesluit hebben ingediend. Dat blijkt uit een uitspraak van de Raad van State van vandaag. Zo kan er nu ook door niet- belanghebbenden beroep worden ingediend tegen bepaalde omgevingsrechtelijke besluiten. Michiel van Driel van Stijl advocaten gaat in op de zaak.

De eerdere uitspraak, waarbij belanghebbenden bij een bestemmingsplan, omgevingsvergunning of natuurvergunning ruimer toegang krijgen tot de bestuursrechter duidde Michiel van Driel van Stijl Advocaten al eerder. Klik hier om het te lezen.

Ben je geen belanghebbende bij een bestemmingsplan, omgevingsvergunning of watervergunning, maar je wilt daartegen toch beroep indienen bij de bestuursrechter? Dan kan dat. Dat blijkt uit een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van vandaag. Maak je als niet-belanghebbende gebruik van een uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure, die voor iedereen open staat, dan mag je bij de bestuursrechter tegen het besluit procederen, zowel tegen de procedure als tegen de inhoud van het besluit.

Tóch beroep indienen bij de bestuursrechter
In verband met het Aarhus-verdrag, dat onder meer de toegang tot de rechter regelt in besluiten over milieu- aangelegenheden, heeft de Afdeling bestuursrechtspraak vandaag uitgesproken (zaaknummer ECLI:NL:RVS:2021:953) dat in alle gevallen waarin in omgevingsrechtelijke zaken een uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure (zienswijzenprocedure) is toegepast, die voor iedereen open stond, ook niet- belanghebbenden voortaan beroep kunnen indienen bij de bestuursrechter als zij een zienswijze hebben ingediend tegen het ontwerpbesluit. Ook de niet-belanghebbende die verschoonbaar geen of te laat een zienswijze heeft ingebracht tegen het ontwerpbesluit zal niet worden tegengeworpen dat hij geen belanghebbende is en kan dus beroep indienen bij de bestuursrechter.

Omgevingsrechtelijke besluiten, tegen het ontwerp waarvan iedereen zienswijzen mag indienen
Deze verruiming van de beroepsmogelijkheid voor niet-belanghebbenden beperkt zich tot de gevallen dat iedereen – belanghebbende of niet – tegen het ontwerpbesluit zienswijzen had kunnen indienen. In de wet is bijvoorbeeld bepaald dat iedereen tegen het ontwerp van een bestemmingsplan of tegen het ontwerp van een omgevingsvergunning een zienswijze kan indienen. Dit geldt ook voor bepaalde besluiten op grond van de Waterwet, Mijnbouwwet, Tracéwet, Wet luchtvaart en Ontgrondingenwet. Voor bijvoorbeeld een natuurvergunning volgt dat niet automatisch uit de Wet natuurbescherming, maar is dat pas het geval als de provincie daartoe heeft besloten. Dat betekent dat in sommige provincies iedereen tegen een ontwerpnatuurvergunning een zienswijze kan indienen, dus ook niet-belanghebbenden, en dat deze niet- belanghebbenden daarna beroep mogen indienen bij de bestuursrechter tegen de verleende natuurvergunning.

Deze uitspraak geldt totdat de wetgever een nieuwe wettelijke regeling heeft vastgesteld en deze in werking is getreden.

In de praktijk
Voor de praktijk betekent dit dat overheden en ontwikkelaars (of andere partijen) maar beter niet te vroeg juichen als alleen niet-belanghebbenden tegen een besluit beroep hebben ingediend. Ook deze beroepen zijn ontvankelijk en kunnen dus leiden tot een vernietiging of schorsing van het besluit. Wel merkt de Afdeling bestuursrechtspraak in de uitspraak terecht op dat niet-belanghebbenden vaak het relativiteitsvereiste op hun weg zullen vinden. Op grond hiervan kan iemand geen succesvol beroep doen op een rechtsregel als die niet is geschreven om zijn belangen te beschermen. Naar verwachting beperkt dit de kansen van een niet- belanghebbende op een succesvol beroep bij de bestuursrechter.

Voor vragen, opmerkingen of meer informatie kunt u contact opnemen met mr. M.H.J. van Driel. Klik hier hier voor het gepubliceerde artikel op www.vastgoedjournaal.nl.

Hoewel deze publicatie met grote zorgvuldigheid is samengesteld aanvaardt Stijl B.V. geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit deze uitgave zonder hun medewerking. De aangeboden informatie is bedoeld ter algemene kennisname en kan niet worden beschouwd als advies.